Satürn sisteminde çalışmakta olan Cassini uzay aracı bu fotoğrafı 7 Haziran 2006 tarihinde çekti. Halkanın Satürn’e yakın kısmına bakarsanız onun güzel uydusu Mimas’ı görebilirsiniz. Gezegenin kendisi saçılmış ve yansımış ışınlarla parlak gözükmekte. Halkanın üstünde, arkaplanda iki yıldız adeta “biz de buradayız” diyorlar. Dikkat ederseniz halka parlak ama Mimas karanlık gözüküyor, neden? Fotoğrafı büyütüp bakarsanız Mimas’ın bir hilal şeklinde olduğunu anlarsınız.

O hilale bakarak Güneş’in konumunu da bulabilirsiniz. Cassini’nin tam karşısında, halkadan biraz aşağıda hafifçe sağ tarafta. “Satürn’ün gece tarafı aydınlık, bu ışık nereden geliyor?” derseniz onu halkadan yansıyarak ve saçılarak gelen ışınlar aydınlatıyor. 

Satürn’ün gece tarafının güney yarım küresi ışığını halkanın güney tarafından yansıyan ışınlardan alıyor.

Halka düzlemine göre Cassini çok az kuzeyden çekmiş bu fotoğrafı. Tam halka düzleminde olsaydı onun ne denli ince olduğunu görecektik. Halka sayısız parçacıktan meydana gelmiş öyle ki onların çoğunun boyutu tozda daha büyük değildir.

Bu parçacıklar Güneş ışığını saçtığı için halka parlak gözükmektedir, özellikle halka parçacıklarının seyrek olduğu bölgeler çok daha parlaktır.

En dıştaki parlak halka ‘F halkası’ olarak bilinir. Satürn diskinin alt tarafı da ince bir şekilde parlak gözükmekte ama yine bu Güneş ışınlarının doğrudan aydınlatmasından değil.

Satürn atmosferinin saydam üst kısımlarından saçılarak gece tarafına gelen ışınlar. Yani vakit, Satürn’de sabaha karşı alacakaranlık.

Sevgilerimle…

Prof.Dr.Ethem DERMAN
TAMSAT