Menu

Çakmak LED’inden Gece Lambası

Son 10 yıl içinde elektronik sahasındaki gelişmeler ve  maliyetlerin düşmesi elektronik devrelerin günlük yaşamımızda kullandığımız  gereçlerin nerede ise hepsinin içine çeşitli şekillerde girmesine yol açtı.  Eskiden “su ısıtıcısı” dediğimizde aklımıza içinde krom telden yapılmış ısıtıcı  bulunan bir su kabı gelirken, bugün içinde aşırı ısınmayı önlemek ya da ısıyı  isteğimize göre ayarlamak için bir mikro işlemcisi bulunan akıllı bir alet  geliyor. Bu gelişmeye paralel olarak bugünün fırınları, televizyonları, ocakları  yani bütün ev aletleri eskilerden daha akıllı. Sadece bununla kalsa iyi,  duvarlardaki ışık anahtarlarında bile artık mikro işlemciler  kullanılıyor.

Geçenlerde arkadaşımın kullandığı çakmağa takıldı gözüm. Altında iki delik vardı çünkü.
Çakmaklar

Tamam biri gaz doldurmak için ama öteki ne diye alıp baktığımda bana bakan kocaman bir LED gördüm. Çakmağın yan yüzünde de bir düğme, bastığımda ise LED’den gözlerimi kamaştıran masmavi güçlü bir ışık çıktı.

Üffffff
Ne parlak!!!

“Yeni mi çıktı bu?” diye sordum, “senelerdir alıyorum, görmedin mi hiç!” cevabı geldi. “Peki kaç para bu?” dedim, çünkü bu kadar güçlü bir LED’in Karaköy piyasındaki değeri en azından 50 kuruş, üstelik LED’in rengi de mavi, yani en pahallı olanı.Çakmağın tanesi 75 kuruş imiş! Ve eğer 10 tane alırsanız 50 kuruşa da veriyorlarmış….

Bu kadar pahallı bir LED’i nasıl oluyorlarda 10 kuruşa mal olan bir çakmakta kullanabiliyorlar dersiniz? Cevabı basit, bunlar aslında özel amaçlar için, para sayma makinaları ve kıymetli belge okuyucuları gibi, üretilen LED’lerden dalga boyları yada ışık yoğunlukları istenen toleransların dışında kaldığı için ıskartaya ayırılıp hurda olarak kilo ile satılanlar. Eğer dikkatli bakarsanız ışık renklerinin maviden daha farklı ve göz alıcı olduğunu görebilirsiniz.Gelelim çakmağımıza, peki pili bittiği zaman veya çakmak bozulduğu zaman ne yapıyorlar dersiniz, ÇÖPE ATIYORLAR. İşte bu beni çok etkiledi, bir amatörün evinde değil bir elektronik alet, parça bile çöpe atılmaz. Onlar “eski aylar” gibidirler, “kırpıp kırpıp yıldızlar yaparız” onlardan.

Şansıma evde de iki tane eski çakmak varmış atılmayı bekleyen, hemen el koydum ve eşimden bir dahakileri çöpe atmayıp bana vermesini rica ettim. Ardından içlerini açarak LED’lerin üzerine takılı olduğu blokları çıkardım.

Bloklar

İçlerinde 1,5 Voltluk 3 adet düğme pil olan blokları bu hali ile kullanacak bir yol aklıma gelmediği için LED’leri sökerek ayırdım. Kalan LED’ler ile ne yapacağımı düşünürken aklıma iki fikir geldi. İlki PC’deki disk LED’ini değiştirmek, ikincisi de koridorda bir gece lambası yapmak. PC’deki değişikliğe neden kasamın eski olması. Yeni kasalardaki parlak LED’lerin aksine eski kasalarda zayıf bir LED kullanılıyor ve makinanın çalışıp çalışmadığını görmek için eğilip LED’e bakmak gerekiyor. Bu iş kolay oldu, sadece ön paneli söküp eski LED’i yerinden çıkartarak yeni parlak olanı takıp kablosunu lehimledim. Şimdi disk çalıştığında ışık açık iken bile odanın içinde bir parlaklık oluşuyor. 

Gelelim gece lambasına. Kullandığım flamanlı gece lambaları 3-4 ayda bir bozuluyor ve ampulünü değiştirmek gerekiyor. Piyasaya LED’li gece lambaları gelince alayım dedim ama belki ilk oldukları için fiyatları 10 YTL’nin üzerinde görünce vazgeçmiştim. Ama artık zamanla kullanılmış eski LED’li çakmaklarım olacağına göre kendim yapabilirim dedim ve sitemizde daha önce çıkan Çalışma Masası Gereçleri – Şebeke Bağlantısı nın devresini uygulamaya karar verdim.

Devremiz

Görüldüğü gibi basit bir devre. Yalnız kondansatörün 400 Voltluk olmasına dikkat edin.

DİKKAT : DEVREDE CANLI ŞEBEKE GERİLİMİ OLACAĞI İÇİN YAPIMI VE KULANIMI SIRASINDA ÇOK DİKKATLİ OLMALISINIZ. DEVREYİ GÜVENLİĞİNİZ İÇİN KAPAĞI KAPATILMADAN ŞEBEKEYE BAĞLAMAYIN…

İlk iş lambamızı içine yerleştireceğimiz bir fiş bulmak. Nalburdan iki çeşit fiş aldım.

Fişler

Sağda gördüğünüz topraklı fişe benzeyeni içinde parçaları yerleştirecek kadar yer olmadığı için kullanamadım. Soldakinin içindeki boşluk ise yeterli idi. Önce LED’in fişin ucundaki deliğe rahat yerleşip yerleşemediğini kontrol ettim. Bendeki fişte delik dar geldi. 5 mm’lik bir matkap ucu ile deliği genişlettim. Kapak kapanırken LED’i hafifçe sıkıştırması gerektiği için sakın daliği fazla genişletmeyin.

Ardından da montaja başladım. Diyodu doğrudan LED’in hemen altına lehimledim, ardından kondansatör ve direnç geldi.
Montaj

Resme dikkat ederseniz direncimizin üzerine makaron geçirerek yanlışlıkla olsa bile diğer bağlantılara değip kısa devre yapmasını engelledim. Arkasından da fişin içine yerleştırdim. Yerleştirirken bir şeye dikkat etmeniz gerek, o da LED’in boş kalıp oynamaması. Eğer boşluk varsa bunu LED’in iki tarafına birer damla tutkal koyarak giderebilirsiniz.

Yerleştirme
Ve üst kapağını kapatıp vidaladım…
Kapattıktan sonra
prize taktım…
Pirizde ışıklar açıkkenIşıklar kapalı

Her ne kadar ilk başta bir gece lambası olarak düşündüysem de aslında bu devreyi şebeke gerilimi kullandığım her alette güç ışığı olarak kullanıyorum. Nedeni ise filamanlı lambalarda filaman koptuğunda gerilim olsa da ışık lambanın vermemesi ve kullanıcı açısından yanılgıya neden olması. Ama  LED’lerin hem ömrü daha uzun hemde yavaş yavaş öldükleri için tam bozulmadan önce fark edip önlem alabiliyorsunuz. İleride aklıma daha başka kullanım alanları gelirse onları da sizlerle paylaşacağım.

Beğen  
Yazar

TAMSAT / İstanbul

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir