Aynı yıldızlar gibi, gökadalar da çoğunlukla grupların içinde ve kümeler halinde bir arada bulunurlar. Birkaç gökadadan oluşan gruplar çoğunluktadır ve bunlar genellikle daha büyük gökada kümelerinin bir parçasıdırlar. Samanyolu Gökadamız’a, her ikisi de güney yarımküreden gözlenebilen düzensiz gökadalar olan, Büyük ve Küçük Macellan Bulutları eşlik etmektedir. Andromeda Gökadası da iki adet küçük yoldaş gökadaya sahiptir, M32 ve M110.


Samanyolu ve bize en yakın komşu gökadalar, çeşitli türlerde – sarmal, eliptik ve düzensiz – yaklaşık iki düzine gökadadan oluşan Yerel Grup denilen bir gökadalar topluluğunu oluşturmaktadır. En yakın büyük gökada kümesi Virgo Kümesi’dir. Gökyüzünde Başak takımyıldızı içinde altı derecelik bir alanı kaplamaktadır.

Sarmal, eliptik ve düzensiz türleri içeren yüzden fazla gökadadan meydana gelmektedir. Virgo kümesinin merkezi Dünya’ya yirmi milyon ışıkyılı uzaklıktadır. Daha uzakta bulunan diğer kümelerden bazıları da düzensiz olarak dağılmış gökadalara sahiptir.

Bazı kümeler süperkümelerin üyeleridir. Yerel Küme ve Virgo Kümesi, başka yüzlerce küme içeren ve yüz megaparsek (1 milyon parsek = 3,26 x 1 milyon ışık yılı) genişliğinde olan bir süperkümenin bir parçasıdır. Süperkümeler gökada veya kümelerin iplikleriyle (ya da iplikçikleriyle) – hiç gökada içermeyen bölgeler (boşluklar) – birbirlerine bağlıdırlar.

Evrendeki bu büyük ölçekli yapıların araştırılması, gökbilimcilerin gözlemlerle bu yapıların nasıl oluştuğuna dair teorilerini test etmelerini sağlamaktadır. Bu yapıların oluşumlarına dair farklı modeller Evren’in farklı görüntülerini vermektedir.

Arif SOLMAZ

Kaynaklar:
http://arifsolmaz.wordpress.com
http://http://tr.wikipedia.org
http://imagine.gsfc.nasa.gov (Image Credit)