Menu

Gökyüzünün Güzellikleri: Batlamyus Kümesi

Yazıdaki güzel fotoğrafı görünce hemen okumaya başladım. Kimdir bu güzel, gökyüzünün neresindedir diye merak ettim. Biliyorsunuz bu tür güzellere akıl almaz bir ilgim var. Sanki gökyüzüne elmasları serpmişler gibi… Gözümü aldı her güzel gibi.

Bir de ne göreyim! Benim çok sevdiğim bir takımyıldızdaymış… Akrep takımyıldızı. Neden bunu severim? Gerçekten de ismine benzettiğim tek takımyıldız budur. Ne Büyükayı’yı ayıya benzetirim ne de Aslan’ı aslana. Bu takımyıldızda her şey yerli yerindedir.

Bugünlerde akşam saat 21 sıralarında güney ile güney-batı arasında görebilirsiniz. Tabii İstanbul’dan değil, karanlık bir yerden. Ve ne kadar güneyde olursanız o kadar iyidir.

Resim. Batlamyus açık yıldız kümesi. Kaynak: Rolf Wahl OLSEN

Bu sene Topuklu yaylasında uzun uzun bu takımyıldızı seyrettim. Gerçekten Akrep’in güzel bir başı vardır ve “Akrep’in alnı” anlamına gelen adı Dschubba’dır. Tam ortasında ise Akrep’in kalbi Antares, takımyıldızın en parlak üyesi olarak pırıl pırıl parlar. Ondan sonra uzun bir kuyruğu vardır ve kuyruk tam akrep kuyruğu gibi kıvrılır ve sonunda iki yıldızla biter. Bunlardan doğuda bulunanın adı Akrep’in iğnesi (Shaula) diğeri ise akrep sokması anlamına gelen Lesath’dır. Tüm bu isimlerin Mezopotamya’dan geldiğini lütfen unutmayalım.

Yazıdaki bu güzel fotoğrafı Yeni Zelanda’da oturan gökyüzü fotoğrafçısı Rolf Wahl OLSEN çekmiş. Büyük olasılıkla bu takımyıldızı o tam başucunda görüyordur, bizim gibi ufka yakın değil.

Batlamyus açık yıldız kümesi Akrep’in iğnesine yakın, onun biraz doğusunda bulunuyor. Siz de karanlık bir yerden bakarsanız bu kümeyi farkedersiniz.

Gökbilim kataloglarında M7 veya NGC 6475 adı ile anılan bu kümeyi ilk kez antik çağlarda Batlamyus keşfetmiş ve bunun bir bulutsu olduğuna karar vermiş. Bir arada bulunan çok genç parlak yıldızlardan oluşur ama gözümüze en parlak gözükeni gözün görme sınırında yani 5.6 kadir olduğunda dolayı herbir yıldızını tek tek ayırt edemeyiz. Daha sonra 1764 yılında Messier kataloguna M7 olarak eklenmiştir.

Kümenin içinde bugün 80 yıldız sayılmaktadır ve tamamı 1.3 derece içindedir. Kümenin uzaklığı 980 ışık yılı olduğuna göre bu 1.3 derecelik alanın uzunluğu 25 ışık yılına karşılık gelir. Kümenin toplam kütlesi ise 735 güneş kütlesine eşittir, bu ise bize küme yıldızlarının kütleli ve sıcak olduğunu göstermektedir. Hidrojen ve helyum dışındaki elementlerin bollukları Güneşimiz ile aynıdır ve kümenin yaşı 200 milyon yıl yöresindedir.

Sevgilerimle…

Beğen  
Yazar

Yazar: Prof.Dr. Ethem DERMAN. Ankara Üniversitesi - Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünden emekli öğretim görevlisidir.

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir