Fırlatılması bir gün ertelenen NASA’nın “Merak” (Curiosity) isimli robotu, 26 Kasım tarihinde Cape Canaveral hava üssünden insansız bir Atlas-5 roketiyle uzaya fırlatıldı. Küçük bir otomobil büyüklüğünde ve yaklaşık 900 kilo ağırlığında olan 6 tekerlekli araç, gelecek Ağustos ayında Mars’a ulaşacak. Dokuz ay sürecek yolculuğundan sonra gezegene inecek olan araç “Gale Krateri”nde araştırmalar yapacak.
Kraterin yüksekliği 5, çapı ise 160 kilometre. ABD’nin Ulusal Havacılık-Uzay Dairesi (NASA), bir gezegende görev alacak en ileri düzeyde robotu Atlas V 541 roketi ile Florida eyaleti Cape Canaveral üssünden Mars’a gönderdi.
Curiosity (Merak) isimli robot, Kızıl Gezegen’in yaşamın gelişimine uygun bir geçmişi olup olmadığını belirleyecek. Mars toprağına, 570 milyon km yol katettikten sonra 6 Ağustos 2012’de ulaşacak olan Curiosity, diğer adıyla “Mars Science Laboratory (MSL)” için, NASA uzmanları, Güneş Sistemi’nin bir gezegenine şimdiye kadar gönderdikleri en gelişkin kapasiteli robot olduğunu özellikle belirtiyor.
NASA, Curiosity adlı robotun Mars’a gönderilmesi ile, sanal olarak 220’den fazla bilim adamı göndermekle eşdeğer bir iş yapılmış olduğunu söylüyor.
Resim 1. Fırlatmadan hemen önce (Kaynak: NASA).
2,5 milyar dolara mal olan robot aracın öncelikli görevi, Mars’ta yaşam bulunup bulunmadığını belirlemek. Bu amaçla, minyatür bir laboratuvar da dâhil olmak üzere çok karmaşık ve pahalı aygıtlar taşıyor.
Rusya’nın bir süre önce Mars’a gönderdiği Phobos uydusu ise teknik sorunlar sebebi ile Dünya yörüngesinde mahsur kalmış durumda. Sorunlar giderilemez ise Rus uydusunun yeryüzüne düşme ihtimali var.
İnsanoğlunun yaklaşık yarım yüzyıldır Kızıl Gezegen’e gönderdiği 43 uzay aracından üçte ikisinin başarısız oldu. Önce Mars’ın “lanetini” yenmesi gereken 900 kilo ağırlığında ve daha önce gönderilen Spirit (Ruh) ve Opportunity’den (Fırsat) 2,5 kez daha uzun ve 5 kat daha ağır tekerlekli robot, Kızıl Gezegen’e yeni geliştirilen sistem sayesinde dev bir kabloyla iniş yapacak.
Resim 2. Son hazırlıklar tamamlanırken.
Mars’ın atmosferinin ilk tabakalarına girdikten sonra paraşütlerini açıp kapsülden ayrılacak Curiosity’yi toprağa bu yeni geliştirilen vinç sistemi indirecek.
Radyoaktif plütonyumun parçalanması sonucu açığa çıkan sıcaklıkla çalışan robotun, Kızıl Gezegen’de bir Mars yılı (687 Dünya günü) geçirmesi ve sıcaklığın sıfırın altında 90 ve 0 santigrat derece arasında değiştiği dev Gale kraterine inerek burayı incelemesi öngörülüyor.
Bilim adamları, 150 kilometre genişliğindeki dev kraterde bulunan yüksek dağın, aralıksız esen Mars rüzgarının zaman içinde burayı doldurarak şekillendirmesiyle oluştuğunu düşünüyor.
Taşıdığı 10 bilimsel cihazla, kaya parçalarının kimyasal tahlilini yapacak Curiosity, indiği Gale kraterinde yaşam için organik unsurlar bulunup bulunmadığını inceleyecek.
Resim 3. Curiosity göreve hazır.
Yüksek çözünürlüklü kamerası ve 7 metre mesafeden hedefini inceleyebilen lazer sistemine sahip altı tekerlekli robotun, kayanın içini 6 santimetre delme kapasiteli 2,1 metre uzunluğunda eklemli bir kolu da bulunuyor. Toplanan numuneler incelenmek üzere robotun içindeki iki laboratuvardan birine iletilecek.
Proje değeri 2,5 milyar dolar olan Curiosity’nin bir de meteoroloji istasyonu bulunuyor.
Curiosity, Mars’ta 2004’ten beri keşiflerini sürdüren Opportunity ile yörüngeden faaliyetlerini devam ettiren Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) ile Avrupa Uzay Kurumu’nun Mars Express uzay araçlarına katılmış olacak.
Bilim adamları, mali kısıntı nedeniyle ABD’nin bunun ardından başka uzay aracını Kızıl Gezegen’e göndermeyeceği endişesini taşıyor.
Kızıl Gezegen’e 1971’de ilk uzay aracını indirmeyi başaran eski Sovyetler Birliği’nin uzay aracı sadece 15 saniye çalışırken, son altı başarılı uçuşuyla Mars programları içinde en başarılı konumda bulunan ABD’nin programları, Mars yüzeyini şimdiye dek keşfeden tek insansız seyahatler özelliğini taşıyor. Rusya’nın 9 Kasım’da Mars’un uydusu Phobos’a gönderdiği uzay aracı da başarısız olmuş, Dünya’nın yörüngesini terk edememişti.
Daha fazla bilgi ve MSL resmi web sayfasını ziyaret etmek için tıklayınız.
Kaynak
http://www.nasa.gov/mission_pages/msl/news/msl20111126.html
