Bu hafta genç arkadaşlarımıza örnek olması amacıyla güzel bir makeleyi daha yayınlıyoruz. Bu 16 yaşında bir gencin; araştırma ve azminin hikayesi. Zevkle okuyacağınızı umuyor ve sizi makale ile başbaşa bırakıyoruz. “Yer altında mesajlaşmak hayatları ve mağaraları kurtarabilir” Mağaralar dünya üzerinde keşfedilmek için bekleyen son yerlerdendir. Her ne kadar göçertme güvenli olsa da, yer altında bir şeylerin ters gitmesi halinde kurtarma çalışmaları günler alabilir – özellikle cep telefonları ve telsizler yer altında çalışmadığı için. Ancak New Mexico’dan dikkate değer bir gencin icat ettiği yer altı mağaralarından mesaj çekme kabiliyetine sahip bir cihazla bu safha önemli ölçüde hızlandırılabilir. Genç adamın cihazının başka uygulamaları da bulunmaktadır.
Yer altı İletişimi
Alexander Kendrick 16 bu mağara-mesajlaşma cihazını icat ederek 2009 Uluslararası Bilim Fuarını kazanmıştır. Los Alamos Ulusal Laboratuarı kendisine ödül olarak yeni bir bilgisayar, İsviçre’ye bir gezi ve 12.000 Dolar vermiştir. Şahsen mağaraya girmektense yüzeye veri iletmenize yarayan bir mağara radyosu oldukça değerli olabilir.
Mağarayı koruyabilir.
Diana NORTHUP bunun neden bu kadar önemli bir durum olduğunu anlamak istemiştim. Sonraki bildiğim şeyse, Dünyanın bağırsaklarına bir iple sarkıyor ve inim inim inliyor olduğumdu.
(Resim: Araştımacılar mağara dibinde anten ve haberleşme testinde. Resim kaynağı: (Credit) Brad Horn for NPR)
New Mexico Carlsbad Mağaraları Ulusal Parkında bir grup mağaracı ile Kendrick’in icadını test etmek için yerin 1.000 feet altına iniyordum. Cihaz bir amatör radyoya bağlanmış bilgisayar gibi birşeydi. Cihaz, yüksek frekanslı sinyallerden daha kolay şekilde kayaları delip geçebilecek FM yayınlarındakine benzer düşük frekanslı radyo dalgalarıkullanarak veri iletiyor. Eğer bu test başarılı olursa, Birleşik Devletlerde gerçekleşmiş olan en derin yer altı dijital iletişimi olacak.
Yaşam ve Ölüm Arasındaki Fark
Neden birisi yerin yaklaşık 1,000 feet altından mesaj yollamak istesin ki ? Sebebi şu:
1991 yılında New Mexico’daki bir mağara kurtarma operasyonunda sırasında, bacağı kırık bir kadının kurtarılması (170) kişinin dört gününü almıştı. Bunun yanında kurtarma ekibi yüzeyle temas halinde kalabilmek için millerce telefon hattı döşemek zorunda kalmıştı. Eğer onlarda Kendrick’in radyosu olsaydı kurtarma zamanı yarıya inecekti. Bu yaşam ile ölüm arasındaki farkı yaratabilirdi.
Mağarayı koruyabilirdi
Bu şeyin çok önemli olmasının diğer sebebi ise bilim. Albuquerque’de New Mexico Üniversitesi’nde mikrobiyolojist olan Diana NORTHUP bu derin mağaralarda mağara bilimi insanlarının antibiyotiklere direnç gösteren bakterileri öldürme potansiyeli olan mikro organizmalar bulduklarını söylüyor. “Bu kadar az besin bulunan bir çevrede yaşayan mikroorganizmalar aslında antibiyotik üretirler” diyor NORTHUP.
Ancak bilim insanları bu ortaya çıkan antibiyotik kaynaklarına en büyük tehdidin yine bilim insanları olduğunu düşünüyor. Aslında, araştırmacılar ne kadar sıklıkta bir mağarayı ziyaret ederlerse antibiyotik bulma şansının o kadar düştüğüne inanıyorlar. İnsanlar yalnızca orada bulunarak hassas mağarayı doğasını lekeliyorlar. NORTHUP veri kayıt edicilerini Kendrick’in radyosuna bağlayarak mağara yapısı hakkında uzaktan bilgi alınabileceğini düşünüyor.”Şahsen mağaraya girmektense yüzeye veri iletmenize yarayan bir mağara radyosu oldukça değerli olabilir. Mağarayı koruyabilir.” Mağaraya dönersek, test noktasına yerin tam 946 feet altında ulaştık. Radyo, dikit adalarıyla dolu mavi-yeşil büyük bir su birikintisinin kenarına kuruluyordu. Hava (68F) 20 dereceydi ama inanılmaz nemliydi.
Kendrick ve takım sırt çantalarından beyaz PVC boru sistemi parçalarını çıkardılar ve çevresine kablo dolanmış 6 foot genişliğindeki üç taş çatısına benzeyen radyo antenini monte ettiler. Kendrick’in babası Brian yüzeyde direkt olarak üstümüzde oturarak özdeş bir üniteye yükselecekti. Saatlerini ayarladılar ve Brian KENDRICK ve başka bir mağaracı üstümüzdeki dik ve tozlu yamacı tırmandılar. Sonra biz de bekledik. İki saat sonra, cihazların ayarlanmasının ardından, Alexander KENDRICK lastik klavyeye “mutlu” yazdı ve göndere bastı. Yukarıda babası kelimeyi görmeyi umut ederek küçük bir ekrana bakıyordu. Mesaj “utlu” görünüyor. Kelimenin tümü değil ama yeterince iyi. Brian bunun 950 feet derinlikten gelen bir dijital veri olduğunu belirtiyor.
Şimdi Alexander KENDRICK mağaralara inecek kurtarma ekipleri için radyoyu daha küçük ve dayanıklı ve taşıması kolay hale getirmek için ayarlamak zorunda. Ancak beklemek zorunda kalacak, çünkü o 2010 bilim fuarı projesi için çalışıyor – elektromanyetik akımları ölçerek yer altı nehirlerini bulacak bir cihaz. Bir sonraki sefer nasıl bir sorunu çözeceğini bilmiyorum, ancak duydum ki küresel ısınma diye bir sorun varmış.
Mahmut TEKEŞ
Makalenin Orjinali: NPR Link
