Gün geçmiyor ki bir uydu fırlatılsın. Telefonlu uydudan sonra bu kez de sırada televizyonlu uydu var desem yalan olmaz. İnceleme konumuz Nisan 2013 fırlatma penceresinde yer alan Ekvador’un “NEE-01 Pegasus” isimli uydusu. Yaklaşık 1.2 Kg ağırlığında ve standart 1U yapıdaki uydu. İnceleme için bu uyduyu tercih etmemdeki sebep ise görev misyonu olarak seçilen fotoğraf çekim ve uzaydan canlı video yayın çalışması.
Diğer benzerleri gibi Alçak Dünya Yörüngesi (LEO) üzerinde görev yapacak uydu, yolculuğu boyunca uzayı fotoğraflayacak ve online video yayını yapacak. Herşey planlandığı gibi giderse uydu 26 Nisan’da Çin’in JiuQuan Uzay Merkezi‘nden Long March 2D (CZ-2D) roketi ile yörüngeye taşınacak.
Uydu, ülkenin Agencia Espacial Civil Ecuatoriana (EXA) mühendislik ekibi tarafından herhangi bir dış yardım almaksızın tasarlanmış ve yine Ekvador’da inşa edilmiştir. Diğer yandan uydu ile ilgili maliyetler ise Ekvador Hükümeti tarafından finanse edilmiş.
Nisan 2009’da başlayan proje ile ilgili olarak 31 Aralık 2011’de Ekvador Hava Kuvvetleri, FAE, Ekvador Sivil Uzay Ajansı (EXA) ve Hollanda şirketi ISIS arasında bir sözleşme imzalandı. Buna göre uydu Rus Dnepr RS20 fırlatma aracı ile yörüngeye taşınacaktı ancak gecikme nedeniyle fırlatmanın Çin’den yapılmasına karar verildi.
NEE-01 Pegasus uydusu, 4 Nisan 2011’de EXA tarafından kamuoyuna duyuruldu ve tanıtıldı. Tanıtımda çekilen videoyu aşağıda izleyebilirsiniz. Dikkatli takip ederseniz geri planda uydunun haberleşme modlarından örnekleri de görebilirsiniz.
Video-1. Uydunun tanıtımında çekilen videosu.
Tüm testleri tamamlanan uydunun genel amaç sınıflandırmasında; düşük maliyetli yeni ano uydu teknolojileri için teknolojik demonstrasyon, alçak yörünge (LEO) ve uzay navigasyon sistemleri, elemental etiğim için uzay tabanlı bir platform hizmeti, ulusal uydu inşaa sektörü oluşturmak için yetenek kazanma ön plana çıkarılmış. Uydu çalışmalarının misyonları ise birincil ve ikincil olarak iki bölümde planlanmış.
Birincil Misyon: (Prometeo Ulusal Teknoloji Testi)
– LEO yörüngede uzay ortamında en az bir yıl sürmesi öngörülen telemetre iletimi,
– LEO yörünge üzerinde canlı video sinyali ve bu sinyal üzerine telemetre verisi bindirme (On screen telemetry),
– Küçük uzay araçları için yüksek enerji üretim teknolojisi geliştirme.
İkincil Misyon: (ASTERIA uzay tabanlı eğitim platformu)
– Uzay tabanlı eğitim platformu hizmeti,
– Uydunun eğitimdeki faydalarını gösterim,
– Gençleri araştırmaya ve kendini geliştirmeye teşvik,
– Ekvador ulusal marşını uzaydan gönderme.
Bu temel misyonların başarısı ve elde edilecek teknoloji ile ileride daha büyük ve güçlü uzay misyonlarını oluşturmak için bir eğitim platfomu olarak hizmet verecek. Uyduda görev alan modüller ve görevleri ise şu şekilde tanımlanmış.
CYCLOPS: Alıcı-verici modülü, gerçek zamanlı video sistemi ve telemetri işleme,
NEREIDA: Eğitim misyonu ve milli marş veri aktarımı,
PMSS: Dünyanın manyetik alanını kullanarak tutum kontrolü sağlamakla görevli navigasyon sistemi.
SEAM/NEMEA: Sıcaklık ve Alfa, Beta, X ve Gama radyasyon değişiklikleri izleme,
DSA: Serbest Yönetilen ve% 99.98 saf titanyumdan yapılmış çok fazlı güneş paneli dizileri,
EPS: Elektrik güç sistemi.
ADS: Otomatik dipol anten kullanım,
NTDS: Termal sısı dağıtım sistemi.
Güç Sistemi
Güneş panelleri 1U’luk bir yapıya oldukça ciddi bir güç sağlayabilecek toplamda 75 cm uzunluğa varan açılır panel olarak belirlenmiş. Dikkat ederseniz açılmış panellerin görüntüsü tıpkı armalarındaki kanatlı at Pegasus’u simgeler vaziyettedir.
Uzay havasının ve radyasyonundan ve değişken ısıl etkiden koruyucu (termal stabilizasyon amaçlı) karbon nanotüplü yapılarla ek tedbirler de geliştirilmiş. Paneller oldukça ince (1,5 mm kalınlığında %99.98 saflıkta Titanyum alaşımlı) şekilde üretilmiş. Açılır panel şeklinde kullanılması 1U’luk uyduya toplamda oldukça yüksek elektrik gücü sağlamış durumda.
Yörünge Bilgileri
650 Km yükseklikte, 98.05 derece eğimde, 0.000267 eksantriklik değerde, 22.05 derece Beta açısı ile görev yapacak.
Video Kamera Sistemi
Uydunun kamera sistemi hem normal, hem de kızılötesi görüş seçilmiş. Yayın değerleri şu şekilde.
Merkez Frekansı: 910MHz
Bant Genişliği: 25MHz
EIRP: 32.9dBm
Taşıyıcı: FM
Modülasyon: AMTV – CW – SSTV (çeşitli modlar)
Kamera İzleme
Buradaki sayfaya gittiğimizde IP cam özellikli iki kamera görüntüsünü izlemeniz mümkün. Kamera sistemi sonradan üzerinde değişiklik yapılarak daha yüksek kaliteli görüntü elde edecek şekilde değiştirilmiş. Ancak bu hizmet yazının yazıldığı zamanda şu an aktif değil. Fırlatmadan sonra izlemenizi öneririm.
Halen kullanılan sistem daha geniş bir görüş alanına sahip, 720p HD kalitesinde ve 1x10E-4 lux değerinde. Uydudan gelen video sinyali HERMES-A isimli yer istasyonu tarafından alındıktan sonra buradaki İnternet ve sosyal ağ sayfalarına anlık olarak aktarılacak. Bu çalışmanın güzel olan bir diğer yönü ise paylaşılan görüntülerle ilgili bir nevi soru cevap şeklinde öğrencilerle etkileşimli bir çalışma ve bazı kamera kontrollerine katılım da düşünülmüş. Yine EXA tarafından sağlanacak olan ücretsiz bir destek yazılımı ile öğrenciler işlenmemiş ham video sinyalini işleyebilecekler.
Video çalışması aslında farklı bir çalışmanın da ilk adımları sayılabilir. Örneğin bu izleme sistemi ile yakın Dünya objelerinin (uzay çöpleri ve astroidler) gibi gözlemlenebileceği öngörülmüş. EXA bu konuda yaptığı bir dizi iyileştirmeler sonrası Yakın Dünya Objeleri İzleme (NEO) programı çerçevsesinde araştırmacılarla da paylaşmayı düşünüyor.
Uydu Yer İzleme İstasyonu Hakkında
Haliyle bu tür görev misyonu olan bir uyduyu izleyecek olan yer istasyonunun da güçlü olması gerekiyordu. Bu konuda iyi bir seçimle HERMES-A/MINOTAUR istasyonu seçilmiş. İstasyon genel görevlerinin yanında uydu aracılığı ile alınan bilgileri kamuoyuna İnternet aracılığı ile aktarabilen ve uzaktan da yönetebilen bir izleme istasyonu. Beş değişik iş planı çerçevesinde görev yapabiliyor.
Mode A: Tam kontrollü uzaktan kumanda çalıştırma, İnternet’e veri aktarım.
Mode B: Ağ üzerindeki bilgisayarlar ile yörüngedeki uzay araçlar arasında full dublex veri alışverişi
Mode C: Uzay araçları ile half dublex sesli konuşma
Mode D: Otomatik APT/HRPT sinyali ve havadurumu uyduları ile bağlantı
Mode E: Ağ üzerinden insanlı veya insansız uzay araları ile sesli veya görüntülü haberleşme.
Uydunun uzaydan fotoğraf ve canlı video sinyali göndermenin yanında bir de Ekvador ulusal marşını içeren sürekli işaret göndereceğini yukarıda belirtmiştim. Yayınlarında kullanılacak ses, video/SSTV örnek sinyallarini dilerseniz buraya tıklayarak MP3 formatında dinleyebilirsiniz.
Geri Sayım Sayacı
Referanslar:
http://www.exa.ec/index-en.html
Telif Hakkı Uyarısı:
TAMSAT web sayfasında bu konunun yayınlanabilmesi amacıyla, yazıda yer alan bilgi, resim ve videolar için Ekvador Sivil Uzay Ajansı (Agencia Espacial Civil Ecuatoriana -EXA)’ndan alıntılar için ise AMSAT-UK‘den yazılı izin alınmıştır. Bu yazıdan yapılacak olan alıntılarda yazı ile birlikte orijinal referanslar da eklenmelidir.