Menu

Avrupa’nın Galileo Uydusuna Büyük Nakit Destek

Avrupa’nın Galileo Uydu Projesi’nde kullanılacak altı adet yeni uzay aracını, 2014 yılından önce satın almak için gerekli olan ödenek bulundu. Avrupa Komisyonu, bu ekstra satın almayı yapabilmek için “kendi cebinde” kullanacağı 500 milyon Avro (440 milyon TL) olduğunu söylüyor. Bu kaynak ile önümüzdeki birkaç yıl içinde Avrupa’daki sayısı 18 adet olan operasyonel uydu sayısı 24’e çıkmış olacak. Bu durum Galileo’nun performansında büyük bir fark oluşturacağı ve aynı zamanda nihai bitiş tarihini de hızlandıracağı anlamını taşıyor.

Duyuru, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Antonio TAJANI tarafından Paris Air Show’da AB Uzay Projesi Amiral Gemisi için Brüksel’de duyuruldu. Tajani sözlerinde “Hem zamanlama hem de maliyeti azaltmak mümkün. Zamanlamayı kısaltarak, maliyetini azaltıyoruz, bu zamanlamanın ve maliyetin bir arada olduğu çok güzel bir kokteyle benziyor” dedi. Tajani, Avrupa uydu-navigasyon girişimini gerçeğe dönüştürmede gerekli olan son iki sanayi sözleşmesini imzalamak için Le Bourget havaalanına gitti.

Bu iki anlaşmanın değerleri toplam 355 (milyon) Avro’yu bulmaktadır. Sözleşmelerden biri 281 milyon Avro değerinde olup, Fransasız Thales Alenia Space kurumu ile yapılmıştır. Bu kurum uydulardan gelen Galileo’ya ait zamanlama ve navigasyon verileri için görev alacak. Diğer sözleşme ise 73.5 milyon Euro ile ASTRIUM-İngiltere’ye gidiyor. Onların bu konudaki çalışmaları; uyduların yörüngede bakımı ve uzayda doğru konumlandırmaları üzerine olacak.

Tajani’nin Le Bourget’taki görüşmeler neticesinde bu projede büyük ekonomik kaynakları bulmayı başarmış olması haber oldu. Bununla birlikte oldukça geciken Galileo girişim maliyeti nedeniyle sürekli eleştirilere maruz kaldı. AB üyesi ülkelerin zaten 2014 yılı sonuna kadar yörüngeye 18 uydu için 3.4 milyar Avro taahhütleri vardı ve son zamanlarda yapılan açıklamalarda önümüzdeki on yıl içinde 30 uydunun tamamlanması için ayrıca 1.9 milyar Avro bulmak gerektiği belirtildi.

Özellikle İngiliz hükümeti fona daha fazla harcama yapılmasına yüksek sesle karşı çıkmıştır. Keza Londra, Tajani tarafından şimdi beklenen harcamaları dizginlemenin mümkün olduğunu duymaktan mutluluk duyacaktır. Tajani tasarruf maliyeti engellemek için sanayi tarafından yapılan ekstra çabaları ve bir bütün olarak proje kaynaklarının yönetiminde bir gelişmeden sayesinde olduğunu yine Paris Air Show’da ifade etmiştir.  Diğer taahhütler dışarı alındığında rezerv 500 milyon olup, EC VP daha sonra 300 milyon Avro daha ellerine geçeceğine inanmaktadır. Bu sebeple Tajani’nin daha fazla uydu satın almak için, bir sonraki AB bütçesinin önce mevcut nakit veya mali perspektifini göz önüne alması gerekecektir. İlk iki Galileo uzay aracı Ekim ayında Fransız Guyanası’ndan Rus Soyuz Roketi ile yörüngeye gönderilmiş olup, 2012 yılında bir başka çift araç tarafından takip edilecektir.

Başka bir uydu olan 14 ise; 2014 yılında üretim bandındaki son uydu olup, inşası devam etmektedir. Bu durumda 2015 yılına kadar yörüngede toplam 18 uydu olacaktır. Tajani’ye göre işler bu şekilde yolunda giderse; 24 uydu 2015/16 yılında yörüngede olabilecek.

Galileo, uzay teslim zamanlama sinyallerinin kullanılabilirliğini ve doğruluğu artırmak için bekleniyor. Yeni nesil teknolojiler ile GPS sistemlerinde bir hata ile karşılaştırıldığında, kullanıcılar daha hızlı, daha güvenilir düzeltmeleri almak ve bir metre hata ile konumlarını bulmak mümkün olacaktır. Bu uydu sistemi ile aynı zamanda GPS sinyallerinin de kalitesi artacaktır.

Yakın zamanda, cep telefonlarının çoğunluğunda standart olarak uydu yön belirleme (uydu-navigasyon) özelliği bulunacak ve pek çok hareket konumu ve zamanlama verileri kullanımı mümkün olacaktır. Tajani üretim çalışmalarının devam edeceğini ve inşa hızını korumak için tüm güçlerini ortaya koyacaklarını söyledi.

Galileo Uydu Projesinin Geçmişi

Galileo, Avrupa Birliği tarafından ABD Ordusunun denetimi altındaki GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi) ile Rus GLONASS’ a alternatif uydu yönleyici sistemidir. Toplam 30 adet uydunun dünya yörüngesine oturtularak hizmet vermesi düşünülen tasarının ilk uydusu 2005 yılında gönderildi. İlk planlamalara göre tasarının 2010 yılında tamamlanması öngörülmüştü. Şu an itibariye kullanılmakta olan GPS sistemi ABD Ordusunun emrinde olduğu için ordu, savaş veya hareket gibi durumlarda uydularının yerini değiştirebiliyor veya kullanım dışı bırakabiliyor. Galileo’da ise Avrupa Birliği veya Avrupa Uzay Ajansı (ESA) bu tür bir karar almayacaktır.Galileo tasarısı 1999 yılında Almanya, Fransa, İtalya ve İngiltere’den gelen dört farklı tasarı önerisini değerlendirilmesiyle başlamıştır.

26 Mayıs 2003 tarihinde Avrupa Birliği ve Avrupa Uzay Ajansı tasarıyı resmi olarak üstlenmiştir. Tasarının resmi olarak açıklanan bütçesi 1,1 milyar Avrodur. 2006-2010 yılları arasında uzaya 30 adet uydu gönderilmesi planlanmaktadır. Bu uyduların ilki Giove uydusu 28 Aralık 2005 tarihinde Kazakistan uzay istasyonundan fırlatılmıştır. Tasarının ticari işletmelere açılma kararı ve Avrupa Birliği Ülkeleri dışındaki ülkelerin de ortak edilmesi kararını takiben tasarı bitiş tarihi 2 sene önceye alınabilecektir.Tasarıya göre her biri yaklaşık 675 kg ağırlığında ve boyutları 2.7 m x 1.2 m x 1.1 m olan 30 uydu, üç yörünge hattına ve 23222 km. irtifaya fırlatılacaktır. Tasarıda öngörüldüğü üzere uyduların ömrü 12 yıldan daha fazla olacaktır.

Uluslararası Katılım:

– Çin, Eylül 2003, 230 milyon Avro ile tasarıya dahil olmuştur.
– İsrail, Haziran 2004, tasarı ortağı olmak için Avrupa Birliği ile anlaşma imzalamıştır.
– Ukrayna, Haziran 2005, tasarı ortağı olmuştur. Hindistan, Eylül 2005, EGNOS çerçevesinde bölgesel katılımı arttırmak amacıyla tasarı ortağı olmuştur.
– Arjantin, Avustralya, Brezilya, Güney Kore, Japonya, Kanada, Malezya, Meksika, Norveç, Pakistan, Rusya ve Şili’nin de tasarıya ortak olacağına dair söylemler mevcuttur.

Hizmetler:

Açık Hizmet: Belirli yanılma payı içerisinde Galileo Alıcısı bulunan tüm kullanıcılar ücretsiz olarak sistemden faydalanabileceklerdir.

Ticari Hizmet: Yanılma payı 10cm’den daha küçük olarak işleyen hizmet, 3. taraf hizmet sağlayıcıları için ücretli olarak verilecektir.

Kamusal ve Güvenlik Hizmeti:Kamu programları, güvenlik ve arama-kurtarma çalışmaları için, yanılma payı düşük olan sistem, ücretsiz olarak verilecektir.

Referanslar:
Haber Kaynağı: Jonathan Amos Bilim muhabiri, BBC News, Paris

Bağlantı-1: http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13871198
Bağlantı-2: http://tr.wikipedia.org/wiki/Galileo_konumland%C4%B1rma_sistemi 

Beğen  
Yazar

Yazar; İstanbul Ticaret Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olup, TAMSAT'ta fizik/fizik eğitimi danışmanı ve genç takım koordinatörü olarak görev almakta, güneş radyasyonunun uzay araçları üzerindeki etkisi üzerinde araştırma yapmaktadır.

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yapılan Yorum (1)