Jüpiter, radyo çalışmaları için  harika bir gök cismidir. 40 MHz’nin altında Jüpiter’in şiddetli patlamalarına şaşırabilirsiniz. Jüpiter’i dinleyebilmek için; basit malzemeler kullanabilir, karmaşık spektrograf alıcılar inşa edebilir veya daha ince çalışmalar yapmak için muazzam anten birlikleri kurabilirsiniz. Günümüzde bir gaz devi olan gezegen ve onun volkanik uydusu IO’nun arasındaki karmaşık ilişki tamamen anlaşılmış değildir. Ancak biz onların boşlukta döndüğü gibi aynı zamanda “Radyo Gürültü Fırtınaları”nı bir arada üretmeye çalıştığını biliyoruz. Birçok faktör, bir gürültü fırtınasını yakalamayı deneyen amatör radyo astronomu için adete oyun gibidir. Potansiyel engelleri anlamak belki zaman alacaktır ve bu görev için malzemelerin en iyi şekilde kullanılması gerekir.

Jüpiteri Hangi frekanslarda Duyabilirim?

Jüpiter, birkaç kilohertze kadar 40 MHz’den aşağıda radyo sinyalleri yayar. Aslında gezegen çok büyük radyo teleskoplar ile frekansları daha yüksek seviyede tespit edilebilir ancako yayınlar bizim burayla ilgili olduğumuz bir konu değil. İlgilendiğimiz konu gürültü fırtınaları. Gezegen, 38 MHz’ye kadar yaklaşık 15 MHz civarında duyulabilir. 15 MHz’nin aşağısındaki sinyaller Dünya’nın İyonosfer katmanı tarafından şiddetle zayıflatılan veya kırılan sinyallerdir. Dalgalar uzun sinyallerin onlarcası olduğu için, üst sınırdaki sinyallerin kuvveti uzakta hızlıca incelir. Bizim duyabildiğimiz sinyaller çoğunlukla decametric fırtınaların duyulduğu gibidir. Evet, 15-38 MHz’den Jüpiter’i duymak mümkündür ama optimal sıklık mevcuttur. Diyelim ki, etrafta Jüpiter’i 18 MHz’den 28 MHz’ye kadar dinlemek için uygun bir yer var. İşte size iyi bir kural, İyonosfer kırılması ile engellenmiyor olan bu sahada en düşük sıklığı seçmek sinyal toplamak için en iyi çözüm olur.

Pratik bir mesele olarak siz, malzemelerinizin izin verdiği kadar frekansları seçmek zorunda kalacaksınız. Gerçek sınırlama, üzerindeki antenlerin çoğunu etkili olarak işletecek olunan frekansların sahasıdır. İyi bir anten, 500 kHz için iyi gibidir. Yine de bazı istisnalar vardır. Periyodik YAGI dizileri ve koni biçimindeki helezon dizileri tamamen geniş bantlıdır ancak boyutlarından dolayı amatörler tarafından pek fazla tercih edilmezler.  18 MHz ve 24 MHz iyi seçenekler olabilir.

Jüpiter Ne Zaman Aktif Olacak?

Jüpiter’in ufkun yukarısında olduğu herhangi bir zamanda, sadece radyoyu açarak onu duymayı bekleyemezsiniz. Araştırmacılar, yıllardır yapılan Jüpiter gözlemlerini topladıktan sonra en aktif olduğu zamanların belirli çizelgelerini açığa çıkardılar. Araştırmacılar bunu, Jüpiter’in boylamlarının bazılarının Dünya ile karşılaşıtığı zamanda buldular. Bir decametric gürültü fırtınası yakalama olasılığı arttı. Üç boylam bölgeleri bu karakteristliğe sahip olmak için gösterildi ve  bunlar A ,B ve C olarak sınıflandırıldı. IO’nun aynı şekilde önemli olduğu Jovian ve o, Jüpiter’in merkezi meridyen boylamının kesin bileşimlerinin (CML) olduğu da bulundu. IO, gezegenin etrafında ve onun yörüngesinde fırtına karşılamasını duyurmak için önemli bir şekilde ilgili olabilirdi.

Herkes kendi konumu için özelleştirilen tahminleri gösteren rahat bir programı kullanmayı ister. Radio-Sky da böyle bir program geliştirmiştir. Dilerseniz buraya tıklayarak yazılımın (30) günlük deneme sürümünü indirebilirsiniz. Bu program, Jüpiter radyo gözlemcisi için aynı zamanda bir bilgi deposuna sahiptir. Aynı zamanda programdan Güneş’i izlemek için de benzer şekilde yararlanılabilir.

Güneş Nasıl Bir Rol Oynar?

Daha önce bahsettiğimiz gibi, Güneş ufuğun yukarısında olduğu zaman, İyonosfer genellikle daha aktiftir ve Jüpiter’in sinyallerinin bize ulaşmasını engeller. Jüpiter’in ve Güneş’in gökyüzünde bir arada olduğu zaman, Jüpiter’i duyma olasılığımız azalır. Güneş’le ilgili  olarak gürültü aynı şekilde yüksek Güneş lekesinin olduğu dönemlerde önemli olabilir.

Hangi Ekipmanlara İhtiyaç Duyarım?

Jüpiter’i duymak için, bir alıcı ve bir antene ihtiyaç duyacaksınız.  Alıcı ve anten seçimi bu konuda çok önemlidir.

Anten Tasarımı-1
Anten Tasarımı-2
Hangi Özelliklerde Alıcı Gerekli?

Jüpiter’i Nasıl Kaydedebilirim?

Daha sonra tekrar dinlemek veya üzerinde çalışmak için Jüpiter’in seslerini kaydetmek isteyebilirsiniz. Bir şerit harita teybinde ses sinyalini kaydedebilir veya uygun bir kart  ve uygun yazılımlar kullanarak bilgisayarınızdan da kayıt yapabilirsiniz.  Örnek Kayıtlar: Kayıt-1 (L-Bursts) , Kayıt-2 (S-Bursts)

Oğulcan AÇIKGÖZ
TAMSAT-Bilim

Orijinal Dokümandan tercüme edilmiştir: http://www.radiosky.com/rjcentral.html