Sevgili Amatör arkadaşlar, değerli TAMSAT dostları,

Nisan 2013 ayı ortalarında uzaya gönderilmesi planlanan ve 680 Km. yükseklikte alçak Dünya yörüngesine (İng. Low Earth Orbit –  LEO) yerleştirilecek olan yeni TÜRKSAT-3USAT haberleşme uydusunun son hazırlıkları tamamlanıyor.

TAMSAT Derneğimiz tarafından projelendirilip üretimi gerçekleştirilen modüllerden iki adet V/U TRANSPONDER (VHF 145.940-145.990 MHz frekans aralığında gönderilen sinyalleri UHF 435.200-435.250 MHz aralığına taşıyan alıcı/verici sistem)  ile ilgili olarak yapılan testleri yakından izlemek ve bir bölümünü de tekrar gerçekleştirerek bilgi haznemizi zenginleştirmek için, bizler; A. Tahir DENGİZ (TA2T) ve Barış DİNÇ (TA7W); 09.Şubat.2013 Cumartesi günü saat 10:30 da İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) – Uzay Sistemleri Tasarım ve Test Laboratuvarı (USTTL)’na gittik.

Test çalışmasına başlamadan önce önceki hafta yapılan test kayıtları detaylı olarak incelendi, algılayıcıların özellikleri, test işlemlerinin sırası, mantığı, limit değerler, elde edilen sonuçlar ile ilgili bilgiler alındı.

Resim-1. İTÜ-USTTL TVAC testleri sonuçları.

Resim-1’de (en sol ve en sağdaki grafik) kartımız üzerine yerleştirilmiş ısı sensörleri ile yapılan ısı ölçümlerini, ortadaki resimde ise 145.965 MHz’lik giriş sinyaline karşılık oluşturulan çıkış sinyalinin spektrum analizör ekranındaki çıktısını (spektrum analizör girişinde 20dB’lik zayıflatıcı da bulunmaktadır) görmekteyiz.

Thermal Vakuum Chamber (TVAC) sisteminin özelliği ortamdaki hava basıncını uzaya yakın derecede azaltması ve bu şartlar altında ortam ısısını istenilen (-50 ile +120 santigrat derece) seviyede ayarlayabilmesidir. Yukarıdaki grafiklerde kart üzerindeki farklı noktalardaki sıcaklık değerleri görülmektedir.

Hava bulunan ortamlarda (örneğin oda şartlarında) hava ısıyı ilettiği için sistem birimlerinin sıcaklıkları genel olarak birbirine yakın değerlerde olup, kart ısısı hava yolu ile iletilebilmektedir. Ancak vakumlanmış TVAC içerisindeki kartımız üzerindeki test noktalarındaki sıcaklık değerleri birbirinden farklıdır, çünkü sıcaklık sadece ışıma yolu ile atılmakta hava gibi ısıyı taşıyacak bir ortam bulunmamaktadır.

Bu bilgiler paralelinde Resim-2’de görüldüğü üzere Barış DİNÇ (TA7W), ikinci kartın gerekli bağlantılarını tamamlayarak test odasına konulacak hale getirdi.

Resim-2. TVAC testleri için son hazırlık.

Hazırlık sırasında, Resim-3’de görülen ve yapılacak olan tüm testleri kaydedecek özel test yazılımı da laboratuvar görevlisi üniversite öğrencisi gençler tarafından hazırlandı.

Resim-3. Test kayıtları için kullanılan yazılım.

Bağlantıları hazırlanıp algılayıcıları da önceden belirlenen noktalara yerleştirilen TAMSAT V/U TRANSPONDER, Resim-4’de görüldüğü gibi, özenle Uzay Simülasyon Odası (İng. Thermal VAcuum Chamber- TVAC)’na koyularak dış bağlantıları bilgisayar ile irtibatlandırıldı.

Resim-4. TAMSAT V/U TRANSPONDER test odasında.

Class 1000 tipi test odası ; toz ve her tür parçacıklardan arındırılmış olması nedeni ile özenle kullanılmakta.

Sıcaklığı ve rutubeti sabit bir değerlerde tutulan bu odada test yapacak olan görevliler; mutlaka birer galoş/terlik, başlık ve önlükten oluşan kıyafetlere bürünmekte ve çift bölmeden geçerek test alanına erişmekteler.

Resim-5. Ben, TA2T, test odasında rahat bir çalışma ortamı olması adına yapılan işlemleri cam arkasından izledim.

Kabin içinde vakumlama süresi yaklaşık 5 saat sürdü. Diğer testler yani ısıl değişimler, haberleşme testleri vb. ancak vakum değerinin 10^-3 Pascal’a düşmesinden sonra başlayacak. Resim-6’da bu süreyi sabırsızlıkla bekleyen Barış (TA7W)’ı görebilirsiniz.

Resim–6. Uzun bekleyiş.

Nihayet basınç beklenen noktaya ulaştı, Barış (TA7W) diğer bütün parametreler oluşur oluşmaz öncelikle transponderin haberleşme testlerine başladı. İlk alınmaya başlayan değerler, hepimizin yüzünde mutlu bir tebessüme neden oldu.

Resim-7. Haberleşme testleri.

Test sonunda tüm kayıtlar alınıp değerlendirmeye oturmadan önce Resim-8‘de test ekibini toplu halde görmektesiniz. Elinize sağlık değerli genç arkadaşlar.

Resim-8. Barış (TA7W) ve İTÜ-USTTL Ekibi.

Resim-9’da test alanında olmadığım için ben yine cam arkasından el sallayarak bu anı karesinde yer alabildim.

Resim-9. Başkan test ekibini kutlarken.

Test sonuçlarını değerlendirip başka bir yazıda ayrıca sizlere sunacağız. Bu çalışmaya katkı veren ve emeği geçen tüm arkadaşlarımıza teşekkür ediyoruz. Bundan sonraki çalışmaların, bu bilgi ve tecrübeler sayesinde daha hızlı gerçekleştirileceğinden emin olunuz.

Ülkemizin değerli gençleri; bu çalışmalarda sizin de çok değerli katkılarınız olabilir.

Aramıza katılmayı düşünmez misiniz?

A.Tahir DENGİZ, TA2T
TAMSAT – Amatör Uydu Teknolojileri Derneği
Yön.Kur.Başkanı