PARS Roket Grubu; 2012 yılının Mayıs ayında toplanarak çalışmalarına başlamış olan bir gruptur. İlk başta 3 -4 kişilik çekirdek bir kadroyla yola çıkan grup, ilerleyen haftalarda daha da genişlemiş ve halen 20’den fazla üyeye sahip bir yapı halini almıştır.

PARS Roket Çalışma Grubu kendine, Türkiye’de düşük itkiden yüksek itkiye kadar tamamen yerli üretim, özgün tasarım katı yakıt roket motoru üretmeyi hedeflemiştir. Bu hedeflerini gerçekleştirirken de motorların itkilerini test edebilmek için test ünitesi kullanacaktır. Kullanacağı bu test ünitesini de kendisi özgün tasarım olarak üretecektir.

Bu hedeflerin yanı sıra ise, yapısal anlamda önce tek kademeli düşük itkili roket tasarımları denendikten sonra paralel kademeli ve seri kademeli olmak üzere kademeli sistemlere geçiş yapılacaktır.

 Gelecekte yüksek irtifaları hedefleyen grup, bunu gerçekleştirebilmek için tecrübeli ve konu hakkında olabildiğince bilgisi olan üyelerden oluşmaya özen göstermiştir. Bu açıdan bakıldığında grup, roketçilik “Seviye -1” sertifikasına sahip kişiler barındırmakla beraber, roketçilik alanındaki projelerde 2 yıldan fazla tecrübesi olan 5’den fazla üyesini bulundurmaktadır.  

Resim-1. Grup üyeleri bir toplantıda.

İnterdisipliner bir yapıya sahip olan grup, toplamda 13 farklı mühendislik disiplininden öğrenciyi bünyesinde barındırmaktadır. Proje Danışman Öğretim Üyesi, İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Uzay Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alim Rüstem ASLAN’dır.

Sürekli olarak genişleyen ve kendini yenileyen grup, çalışma ekipleri açısından şu şekilde bölünmüştür.

1. Motor Tasarım ve Üretim

Roketin en önemli kısmı olan motorun tamamen özgün olarak tasarlanıp üretimini sağlayacak olan ekiptir. Yakıt olarak uygun malzemelerin bulunması, bunların hangi proseslerden geçeceğine bu ekip karar verecektir. Motorun kabı diyebileceğimiz kovan tasarımı ve nozül de yine bu ekip tarafından yapılıp üretilecektir. İlk başta düşük ve orta itki sağlayacak yakıtları işleyecek olan grubumuz, ilerleyen zamanlarda daha verimli kompozit yakıtları işleyerek motorların itkilerini arttıracaktır. Kovan sistemi içinde sırayla çaplarına göre 24 mm, 29 mm, 38 mm, 54 mm, 75 mm ve 98 mm “case” sistemleri üretecektir.

2. Yapısal Ekibi

Roketin burun, gövde ve içyapısı ile ilgilenecek olan genel tasarım ekibidir. Mukavemet hesapları, gerekli aerodinamik hesaplar bu ekip tarafından yapılıp uygun tasarımlar oluşturulacaktır. Destekleyicili, paralel ve seri kademeli sistemler oluşturulurken kullanılacak olan mekanizmalar seçenekler arasından uygun olanı kendi sistemimize göre optimize edip entegre edecek olan da bu ekiptir.

3. Test ve Elektronik Sistemler Ekibi

Bu ekip, roketin itki ve yapısal testlerinin ve analizlerinin gerçekleştirilip onları arşivleyecek olan ekiptir. Öncelikli olarak bu ekibin görevi, roket itki ölçümlerini gerçekleştirebileceğimiz bir itki test cihazı üretebilmektir. Bu cihaz, üretilen motorun itkisini test edip; hız-zaman, ivme-zaman gibi grafiklere dönüştüren bir cihaz olacaktır. Daha sonrasında ise roketin beyni diyebileceğimiz uçuş bilgisayarı ve faydalı yük kısmıyla ilgilenecektir.  

Roketin ateşleme, zamanlama ve ayrılma sistemlerinin otonom olarak gerçekleştirilmesi yine bu ekip tarafından gerçekleştirilecektir. Tamamen özgün devre tasarımı ve kodlardan oluşacak uçuş bilgisayarı uçuş esnasında her türlü veriyi kaydederek ileride analizlerde kullanılacaktır. Faydalı yük kısmı ise “CanSat” olarak planlayan Pars Takımı bunun üretimini de yapabilmek için içerisinde bu konuda tecrübeli arkadaşlar bulundurmaktadır.

4. Tanıtım ve Sponsor Ekibi

Bu ekip ise grubun tüm afiş, tanıtım ve reklam işlerini yürütmekle birlikte sponsorluk görüşmelerini gerçekleştirip takıma gerekli olan bütçesini sağlayacak olan ekiptir. Tasarım, test ve üretim aşamalarında karşılaşılan sorunlarda çözüm için konusunda uzman kişilerle irtibata geçilerek takım içi bilgilendirme seminerleri yapması sağlanacaktır. Böylece takım içi bilinç artmasıyla birlikte sorunun çözümüne daha hızlı ve net bir şekilde ulaşılarak “üniversite – sanayi” işbirliği gelişecektir. Roketçilik konusunda belli aralıklarla tüm öğrencilere açık eğitimler, ilgili ekip kaptanları tarafından düzenlenecektir. Böylece kafalardaki soru işaretleri giderilerek roketçiliğe olan ilgi arttırılacak ve ülke içerisindeki bu tip faaliyetler yaygınlaşacaktır.

Resim-3. Tanıtım seminerlerimizden bir kare.

Çalışmalara biraz ara vererek tüm İTÜ ile birlikte takımın iletişimini daha yakın hale getirebilmek ve grubun motivasyonunu arttırabilmek için her hafta mühendislik filmleri gösterimi yapılacaktır.

2013 yılı Mayıs ayı içerisinde 2 ile 3 gün sürmesi planlanan bir roketçilik zirvesi düzenlenecektir. Bu zirvede kazandırılmaya çalışılan roketçilik bilinci ülkenin dört bir yanındaki üniversitelerden çağırılan öğrenci ve mühendislerle birlikte ortak bir bilince dönüştürülmeye çalışılacaktır. Zirvede, ülkemizde bu zamana kadar yapılmış ve yapılacak olan çalışmalar anlatılacak ve zirve sonunda varılan ortak noktalar ile gereksinimler bir bildirge ile yayınlanacaktır.

Bu zirve sayesinde “Üniversite – Devlet – Sanayi” işbirliğinin yanı sıra, üniversiteler arası iş birliği sağlanacak ve böylece roketçilikle ilgili bir kamu bilinci oluşacaktır. Bu tip hedeflerin gerçekleştirilmesi ile öğrencilerin organizasyonal düzen bilinci gelişmesine katkı sağlamakla birlikte takım olma bilinci her bir üye için aşılanmış olacaktır.

Resim-4. Grup yapılanmamız.

Yapılanlar

a. İlk Yerli Deneysel Kovan

Roket tasarımı konusunda temel bir altyapı oluşturmak, bu altyapıdan yararlanarak yeni ve daha gelişmiş roketler tasarlamak için atılan ilk adımdır. Motor, uluslararası “E tipi roket motorları”nın standartlarına uygun olarak imal edilmektedir.

b. İlk Roketçilik “Seviye 2” Sertifikasyonu

Yapılan kovandan sonra PARS Roket Grubu’nun başardığı bir diğer ilk ise, 18 Ağustos 2012 tarihinde ABD Maryland Eyaleti Centerville şehrinde Maryland Delaware Rocketry Association (MDRA), Tripoli Maryland tarafından gerçekleştirilen seviye sertifikasyon sınavının yazılı ve uygulamalı kısımlarını başarıyla geçerek, Türkiye ve Asya’da bir ilk olarak “Seviye 2” sertifikasını almayı hak etmiştir.

PARS Roket Grubu kısa sürede oluşturduğu ekipleriyle organizasyonel profesyonelliğini ve aynı zamanda ilkleri ile de takım üyelerinin profesyonellik ve takım bilincini ortaya koymuştur.

PARS Roket Grubu çalışmalarına hızla devam ederek Türkiye için daha birçok ilki başarmaya devam edecektir.

Resim-5. Roket rampası ve hazırlık aşaması.

Ayhan YAĞCI
PARS Roket Grubu Kurucu Lideri
Uzay Mühendisliği Lisans Öğrencisi
www.parsroket.itu.edu.tr