Menu

M9 Küresel Yıldız Kümesi

Fransız Charles Messier, bir kuyrukluyıldız avcısıydı. Fakat gökyüzünde kuyrukluyıldıza benzeyen öyle cisimler vardı ki onu ve diğer avcıları aldatıyordu. Bu benzer cisimler gökyüzünde hep aynı yerde dururken gerçek bir kuyrukuyıldız gökyüzünde hareket ederdi. Bunlardan kurtulmak için 110 cisim barındıran bir katalog yaptı. Amacı “bunlar kuyrukluyıldız değil sakın aldanmayın” demekti.

Katalog, 1-110 arasında sıralandığı için de bugün o sayının önüne Messier’in M’sini koyarak o cisimlere isim veriyoruz. M9 küresel kümesini Messier 1764 keşfetti. Bu küme o denli kalabalıktı ki Hubble Uzay Teleskopu’na kadar yıldızlarını tek tek görmek mümkün olmamıştı.

Resim. Messier 9 (M9) küresel yıldız kümesi.

Samanyolu’nun merkezi doğrultusunda bizden 25 000 ışık yılı uzaklıkta olan bu kümede 250 000 yıldız bulunmakta.

Çok uzak olduğu için çıplak gözle görmek olası değildir, teleskop gerekir. Fotoğrafta sıcak mavi renkli yıldızlarla beraber kırmızı soğuk güneş benzeri yıldızlar da görülmektedir. Fakat Güneşimiz bu kümenin yıldızları yanında çok genç ve yakışıklı duruyor.

Kümenin yıldızlarının yaşı 10 milyar yıl ve çok hafif elementlerden oluşmuş. Karbon, oksijen ve demir gibi ağır elementler yıldız çekirdeklerinde nükleer tepkimeler ile oluşur ve süpernova patlamaları ile uzaya dağılır.

Bu gazlardan oluşan genç yıldızlarda ağır elementler yaşlılara göre daha fazla bulunur. Hubble’ın sayfasında çok güzel bir videosu var, seyrederseniz uzaklığının daha da iyi farkına varırsınız. http://www.spacetelescope.org/videos/heic1205a/

Sevgilerimle…

Beğen  
Yazar

Yazar: Prof.Dr. Ethem DERMAN. Ankara Üniversitesi - Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünden emekli öğretim görevlisidir.

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir