Mars, insanoğlunun merak ve arzularının her zaman en üst düzeyinde yer alan bir gezegen olmuştur. Çıplak gözle de oldukça iyi görünen yüzeyinin renginden dolayı Kızıl Gezegen olarak da isimlendirilen Mars’a birçok insansız uzay aracı gönderildi ve gönderilmeye de devam ediliyor. Spirit ve Opportunity’nin insanlığın seyrini değiştirecek başarılarından sonra Curiosity (Merak) de bu gizemlerle dolu okyanusa adım attı. İlerleyen zamanlarda insanlık için nasıl keşifler gerçekleştireceğini hep birlikte takip edip, göreceğiz.
Makaleyi sesli dinle (Play tuşuna basın ve bir kaç saniye bekleyin):
[haiku url=”http://www.tamsat.org.tr/tr/ses/mars_araci_indi_nk_2.mp3″ defaultpath=disabled] Curiosity diğer Mars araçlarına göre farklı bir yapıda tasarlanmıştır. Yakıt olarak Plutonyum-238 (Pu-238) kullanan araç, 26 Kasım 2011 de Amerika Birleşik Devletleri Cape Canaveral üssünden Atlas V 541 roketi ile Mars’a fırlatılmıştır. Bilim insanları tarafından Gale Crater bölgesine inmesi planlanmıştır. İlk görev yeri olarak burasının seçilmesinin nedeni, daha önceden tabanında su olduğuna işaret eden mineral izlerine rastlanmış olmasındandır.
NASA’daki görevlilerin haklı sevinci. (© NASA)
Kızıl Gezegen’de yaşama dair izler arayacak olan Merak, yaklaşık 2.5 milyar dolara NASA (Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi) tarafından geliştirildi. Öyle ki şimdiye kadar geliştirilmiş olan “en büyük ve en donanımlı” keşif aracı olma özelliğini taşıması hiç şaşırtıcı değil. Çünkü bilim insanları diğer Mars Roverlarından çıkarılan derslerle onu en iyi şekilde tasarladılar. Bünyesinde 10 laboratuar bulunmasının yanı sıra 2 metre uzunluğunda eklemli bir kola sahip. Bu kollarla Mars’ın zorlu koşullarında çeşitli hikayeler anlatmak isteyen toprağını ve kayaçlarını analiz edebilecek, elde ettiği verileri anlık olarak Dünya’ya iletebilecek. Yaklaşık olarak bir otomobil büyüklüğünde, 1 ton ağırlığında ve 6 tekerlekli olan aracın 12’den fazla kamerası ve bir meteoroloji istasyonu mevcut. Bununla da kalmayan Merak, 10 tane bilimsel cihaza sahip. Bunlar arasında en önemlileri, kimyasal analiz cihazları, çevre sensörleri ve ilerde Mars’ta koloni kurup, görev yapacak astronotların karşılaşması muhtemel riskleri anlamamızı sağlayabilecek radyasyon ölçen tarayıcılar sayılabilir.
Mars Bilim Laboratuarı olarak da bilinen Merak, daha önceki Mars gezginlerine göre 10 kat daha ağır bilimsel yük taşıyor. Mars’ın zorlu yüzeyinde saatte 230 metre yol alacak aracın üst kısmında bulunan bir kamerayı andıran kısım güçlü bir lazer uygulaması bulunmakta. Bu sayede kayaların üzerinde analiz yapabilecek.
Mars’ın atmosferine girdiği andan itibaren onu hayata bağlayacak en önemli bağlardan birisi olan ve son derece hassas olarak tasarlanmış ısı kalkanı, Mars’ın yüzeyine inerken hızını azaltmasına yardımcı olacak sesten hızlı açılan paraşütü, bir anteni ve bu uzun ve zorlu yolu tamamladıktan sonra güvenli bir şekilde iniş yapmasını sağlayacak motor donanımı sahip olduğu diğer önemli özellikleridir.
En gelişmiş Rover olan Curiosity, Mars ile Dünya arasında 14 dakikayı bulan sinyal ulaşma farkı nedeniyle, Earthlings adlı bilgisayar yazılım şirketince geliştirilen yarım milyon bilgisayar kodunu izleyerek kendi başına Mars’a inişini gerçekleştirebilme özelliğine sahip.
Merak, NASA’nın radyoaktif enerji kaynağına sahip 28′inci uzay aracı. Ancak Mars’ta görev alan önceki keşif araçları Spirit ve Opportunity güneş panellerine sahipti. Sahip olduğu Plutonyum-238 enerji kaynağı, Merak’a 14 yıl boyunca enerji sağlayabilecek. Merak, radyoaktif enerji kaynağı sayesinde Mars’taki çevre şartlarından güneş panellerine kıyasla çok daha az etkilenecek olsa da, ona biçilen görev süresi iki yıl olarak hesaplanıyor.
Kaynaklar:
http://haber.gazetevatan.com/marsta-yasam-arayacak/413615/1/Haber
http://www.cnnturk.com/2012/bilim.teknoloji/bilim/08/05/curiosity.yarin.marsta/671670.0/index.html
http://www.hurriyet.com.tr/planet/21154220.asp
http://www.yenimedyaduzeni.com/marsin-atmpsferinde-7-dakikalik-teror/
Teknoloji ve bilimsel gelişmelere meraklı biri olarak, bu tür haberler beni hep heyecanlandırmıştır. Herkes 8,5 ayda vardı diye anlatıyor ancak o süreye kadar bilim insanları araştırmacılar ne kadar emek verdi çok az kişi biliyordur. Şimdi bir yandan heyecanlanırken bir yandan da üzülüp bu çalışmalardan ne kadar geride kaldığımızı daha iyi anlıyorum. Bir gün bizde yaparız demek sözde kolay. Etrafımda en azından benim gördüğüm… bu kadar ileri düşünülen bir ileri vizyon yok. Gençlik olarak sadece yabancıların yaptıklarını sosyal ağlarda paylaşmaktan ve öylece seyretmekten öte bir şey yapmıyoruz. Hoş yol yordam gösteren de yok o da ayrı bir konu. Yine de gelecek için umutlu ve iyimser olmaya çalışıyorum. Yazı için de ayrıca teşekkürler.
Merhaba. Yorumunuz için teşekkür ederiz. Söylediklerinizde kısmen haklısınız ancak ülkemizde az bir kesimde olsa bu yolda çalışanlar ve uğraşanlar da mevcut. Belki bir anda bizi o özendiğimiz seviyeye taşıyamayabilir ama yerimizde saymamızı da engeller, ufak da olsa adım atmamızı sağlar. Siz yine de dediğiniz gibi umutlu ve iyimser olmaya devam edin. O istediğimiz yerlerde olabilmek için şimdiden çok çalışmak şart, biz de bunun için uğraşıyoruz elimizden geldiğince. Sevgiler.