Bu başlıkta bir yazı gördüm sizinle paylaşmak istedim. Ben son yıllarda verdiğim konferanslarda üzerinde çok durduğum bizlerin, kentlerimizin, dünyamızın yıldız tozlarından oluştuğunu dile getirdikçe öğrencilerden çok ilginç sorular geliyordu. Dolayısıyla evrenin ve kendimizin kimyasal yapısını öğrenmekte büyük yarar var. Bu sayıları verirken mecburen iki ayrı birim de vermek gerekiyor. Çünkü bazı atomların ağırlığı, bazılarının sayısı fazla. O nedenle önce yüzde ağırlık olarak, sonra o elementlerin atom sayısına göre vereceğim.

Ortalama bir insan bedeninde %65 oksijen, %18 karbon, %10 hidrojen, %3 azot, %1.5 kalsiyum, %1.2 fosfor ve geride kalan yüzde de potasyum, sodyum, demir, çinko gibi diğer elementler bulunur. Bununla beraber atom sayılarına göre bakarsak ortalama bir insan bedebinde %63 hidrojen, %24 oksijen, %12 karbon ve %1’de diğer elementler bulunur.

Üstüne bastığımız toprakda ise ağırlık olarak %46 oksijen, %27 silikon, %8 alimunyum, %5 demir, %4 kalsiyum, %2 sodyum, %2 potasyum, %2 mangnezyum ve çok az miktarda diğer elementler vardır. Soluduğumuz havada ise hacim olarak %78 azot, %21 oksijen %1 argon, %0.038 karbon dioksit ve az miktarda diğer gazlar bulunur. Deniz suyunun kimyasal bileşimi ise ağırlık olarak %85.84 oksijen, %10.82 hidrojen, %1.94 Klor, %1.08 Sodium ve diğer elementler.

Güneşin ve diğer yıldızların kimyasal yapısı çok daha basittir. Temel olarak hidrojen ve helyumdan ibaret diyebiliriz. Diğer elementler çok az miktarda bulunur. Ağırlık olarak %73.46 hidrojen, %24.85 helyum, %0.77 oksijen, %0.29 karbon, %0.16 demir ve geri kalan da çok az miktarda diğer elementler.

Evrenin kimyasal bileşimi güneşe çok benzer, yine tamamen hidrojen ve helyumdan oluşmuştur diyebiliriz. Ağırlık olarak sadece %2’si diğer elementlerdir. %74 hidrojen ve %24 helyum vardır. Diğer elemntler sırasıyla %1.07 oksijen, %0.46 karbon, %0.13 neon, %0.109 demir, %0.1 azot, %0.065 silikon, %0.058 magnezyum ve %0.044 kükürt.

Lütfen unutmayalım, yazı herkes tarafından anlaşılsın diye ağırlık terimini kullandım, aslında ağırlık değil, kütle değeridir. Ağırlık ile kütle arasındaki ilişkiyi bilmeyenler için böyle yazmak zorundayım. Yukarıda dile getirdiğim elementlerin çoğu molekül halinde bulunurken ben moleküllerdeki atomları ele aldığımı da unutmayalım.

Sevgilerimle…